Afgelopen maandag deelden we op Social Media een mooi artikel met je van Rudy Vandamme. Burn-out is een olifant.
Rudy benoemt de vaak eenzijdige belichting van burn-out. Zijn artikel is een pleidooi voor een holistische aanpak van burn-out. Burn-out vraagt om een multi-disciplinaire aanpak. Daarom gaat Rudy voor de totale olifant.
In het kader van de ‘Week van de Werkstress’ legden wij een stelling voor aan enkele van onze docenten. Dit jaar staan preventie van werkstress en het vergroten van werkplezier centraal. Volgens een onderzoek van TNO zorgt werkplezier ervoor dat gezonde werkdruk niet omslaat in ongezonde werkstress. Kortom, werkplezier is de oplossing voor (ongezonde) werkstress.
Die olifant bekijken wij graag van meerdere kanten! We vroegen Jane Coerts (docent Beroepsopleiding, Dieper Coachen en Burn-out Preventie), Simona Linskens (docent Masterclass en Schitteravond), Matthijs van der Bijl (docent Beroepsopleiding en Mannelijk Leiderschap) en Christel Hebly (docent Positieve Psychologie in de Coachpraktijk), om vanuit hún perspectief naar de stelling “werkplezier is de oplossing voor werkstress” te kijken.
Jane Coerts:
“Deze stelling roept direct bij mij de vraag op: maar hoe zorg je dan voor werkplezier? Belangrijk bij ongezonde stress, is dat het er over mag gaan. Dat de dialoog gevoerd mag worden van: hoe komt dat nou? Is het iets van mij, of van de organisatie? Van hard werken raken mensen meestal niet gestresst. Mensen raken gestresst wanneer er dingen gebeuren op werk die je liever niet wil. Bijvoorbeeld, omdat je niet die promotie hebt gekregen die je graag wilde, of omdat de directeur, aan wie je zo gehecht was, vertrekt. Dat zijn factoren die voor ongezonde werkstress kunnen zorgen op het moment dat het daar niet over mag gaan.
Werkplezier gaat ook over de aardse realiteit meer omarmen. Soms ís het inderdaad niet leuk op werk, omdat er dingen gebeuren die je liever niet ziet gebeuren. Mensen zetten vaak hun hakken in het zand bij verandering. Maar verandering is de norm, stilstand is de uitzondering. Soms moet je gewoon je mindset veranderen. Het is niet zo dat de ene verandering op de andere volgt. Maar verandering is er, het hoort erbij. Wanneer je in de weerstand blijft loop je een groot risico om ongezonde stress te ontwikkelen. Dus als mensen kunnen dealen met de realiteit en er over praten, dan is de kans tot ongezonde stress veel kleiner. Je gaat meer waarderen wat er wél is, als het verlies er mag zijn. Op het moment dat je betekenisgeving ervaart kom je op het gebied van werkplezier. Misschien openen zich zelfs weer nieuwe perspectieven.”
Simona Linskens:
“De wereld zou er beter uitzien als mensen plezier in hun werk ervaren. Hun leven zou er beter uitzien. Ze zouden gezonder, vitaler en gelukkiger zijn. Werkplezier vinden we daar waar mensen in vrijheid werken. Waar werk geen moeten is, waar werk enkel de expressie is van wie we zijn. Werkplezier vinden we daar waar mensen vanuit hun intrinsieke motivatie werken om hun dromen waar te maken, anders dan werken omdat er surrogaten van geluk en vrijheid (zoals geld en materiële beloningen) nagejaagd moeten worden om onszelf in het systeem staande te houden. Kortom, werkplezier vinden we daar waar mensen naar de waarden van hun hart werken, waarden die hun medemens, de wereld, het leven en het universum dienen. Dit is onophoudend werkplezier en inderdaad, zoals de stelling zegt, dit is de oplossing voor de crisis in de wereld…veroorzaakt door de werkstress.”
Matthijs van der Bijl
“Je kunt verschillende kanten op met deze stelling. In de basis klopt het wel, denk ik. Als je het naar je zin hebt op werk en je hebt het gevoel dat je een toegevoegde waarde kunt leveren én daarvoor erkenning krijgt, dan zit het wel goed. Wanneer je dan stress ervaart, zal het eerder zijn vanuit enthousiasme, dan vanuit dat je iets moet doen tegen je zin in, of omdat het teveel is.
Stress is niet zozeer een vervelende factor. Sommige mensen hebben zelfs een beetje stress nodig om te kunnen presteren, die houden ervan als de druk wat oploopt. Stress wordt pas vervelend als het langdurig is en wanneer het gaat over dingen die negatief zijn. Wanneer jouw associatie met stress negatief is, dan zal je veel sneller stress ervaren. En dan zal je ook sneller klachten krijgen als overspannenheid of burn-out.
Werkplezier geeft geen garantie dat je niet gestresst raakt. Wat mensen nog wel eens vergeten is, dat zelfs wanneer ze ongelofelijk gedreven zijn en veel plezier hebben in hun werk, maar een verkeerde werk/privé balans, dan wel een té grote betrokkenheid, dan wel een opstapeling van werk en “ik blijf maar ja zeggen, want het is toch zo leuk en we werken aan iets moois“, ze toch opeens overvallen kunnen worden door stress, of enorme vermoeidheid. Dus ondanks het feit dat je het werk zo leuk vindt, moet je na blijven denken of het goed met je gaat, of je genoeg afstand neemt, vrij genoeg bent en dat de balans nog klopt.”
Christel Hebly:
“Stress is op zichzelf niet verkeerd. Gezonde stress zet ons aan tot presteren, een klus aan te pakken of af te maken. Maar té veel stress kan ongezond zijn, hoewel dat van persoon tot persoon verschilt. Sta er zelf maar eens bij stil: wanneer voelt stress voor jou als ‘uitgedaagd worden’, zodat je in actie komt en aan de slag gaat? En wanneer krijg je er last van, dat wil zeggen: dat het onprettig voelt en het je prestaties negatief beïnvloedt? De ene persoon kan in dezelfde situatie stress sneller als negatief/ongezond ervaren dan de andere persoon.
Maar nu de vraag: helpt werkplezier bij ongezonde stress? Ja, want plezier is een positieve emotie. Barbara Frederickson heeft aangetoond dat het (bewust) ervaren van positieve emoties een positieve invloed heeft op onze gezondheid en op onze prestaties. Dat is een kort antwoord. Maar wel belangrijk, want ook als je plezier opvat als “gewoon lol maken met elkaar”, is plezier een buffer tegen stress. Naast lol maken zijn er nog meer manieren om in je werk positieve emoties te ervaren, namelijk als werk je energie geeft. Mensen krijgen energie van werk waarbij ze hun sterke kanten kunnen gebruiken; zich kunnen ontwikkelen; als ze hun werk als nuttig en zinvol ervaren; heldere doelen hebben en zelf keuzes kunnen maken en steun ervaren van leidinggevende en collega’s. Dit zijn allemaal energie-gevers, de tegenhanger van energienemers of stressbronnen. De laatste jaren is gebleken dat aandacht voor het vergroten van energiebronnen effectiever is dan aandacht voor het verminderen van stressbronnen. En dat leidt weer tot meer positieve emoties en werkplezier!”
Comments are closed.