“Je zult nooit meer op dezelfde manier coachen” – Interview met Jane Coerts

“Na de training Burn-out Preventie zullen de deelnemers nooit meer op dezelfde manier coachen,” vertelt docente Jane Coerts. Het zijn vooral (senior) coaches, psychologen, councelors, HR-professionals en (team-)leiders met ervaring op het gebied van coachend leidinggeven die de training volgen. Zij hebben al coachvaardigheden en willen hun rugzak verder vullen of hebben zelf een burn-out meegemaakt. Als ze de training instappen zijn ze vooral nieuwsgierig naar de technieken en methodes om een burn-out te voorkomen bij zichzelf of bij hun cliënten, maar de training geeft veel meer dan dat; de deelnemers komen er als herboren uit. Jane vertelt ons hoe dit kan én waarom deelnemers zulke grote ontwikkelingsstappen maken in deze training.

“Lesgeven zit in mijn cellen,” vertelt Jane. “Op mijn vierde was ik gymjuf, op mijn zevende volksdansjuf. Mijn favoriete bezigheid was schooltje spelen. Je raadt al wie de juf was.” Het lesgeven was dus al van jongs af aan een passie. En dat vuurtje is nooit meer gedoofd. Jane werd docent aan de Universiteit van Amsterdam en had zelfs uitzicht op het hoogleraarschap. In 1999 kreeg ze echter een burn-out. In die tijd was er nauwelijks begeleiding op dat gebied. Jane: “Ik deed een beroepskeuzetest, want ik wist dat ik niet tot in lengte van dagen op de universiteit wilde blijven werken; teveel eenrichtingverkeer.” Uit de test kwam naar voren dat Jane vooral hoog scoorde op communicatie en creativiteit. Ze kon haar zoektocht naar een nieuwe baan dus breed inzetten. “Een half jaar later kwam ik een oude buurvrouw tegen. Zij was trainer/coach. Ze inspireerde mij. Het sloot instinctief aan bij mijn drive om mensen te willen begrijpen en te begeleiden in hun ontwikkeling. Ik wilde bijdragen als gids, maar daarvoor moest ik bereid zijn om eerst zelf leerling te zijn. Ik moest eerst door mijn eigen pijn heen. Deze reis heb ik bewandeld om uit mijn burn-out te komen. Ik voelde dat het leerling zijn nooit stopt; dat elke levensfase vraagt om je eigen thema’s te verteren. Door te laten zien: ik reis nog steeds, nodig ik studenten uit te onderzoeken waar niet afgehechte draadjes zitten in hun leven.”

Jane: “Vaak richt burn-out preventie zich op het bestrijden van de symptomen van een (dreigende) burn-out, zoals oververmoeidheid, hartkloppingen, angstklachten en hoofdpijn (gedragsniveau). Je leert je beperkende overtuigingen om te zetten in positieve gedachten. Dat helpt misschien tijdelijk, maar zodra de spanning toeneemt, vallen mensen vaak terug in hun oude denkpatroon en bijbehorend gedrag en zal de kans op een burn-out toenemen. Het is dus belangrijk om niet alleen naar de symptomen te kijken, maar vooral naar de onderliggende oorzaken. Denk aan verliezen en teleurstellingen uit het verleden, je rol in het gezin of het niet volgen van je passie of verlangens. Deze onderliggende gevoeligheden liggen op een veel diepere laag. Je komt terecht bij iemands identiteit en diepste drijfveren. Als je daarmee aan de slag gaat, zal een onomkeerbare transformatie plaatsvinden.”

Jane schreef er in de coronatijd een boek over ‘Van Burn-out naar levenszin’. In het boek beschrijft zij de hierboven genoemde onderliggende oorzaken van een burn-out. Jane: “De zaadjes daarvoor worden al in onze vroege jeugd geplant en blijken een goede voorspeller voor het risico op een burn-out op latere leeftijd.” Het boek laat duidelijk zien dat een burn-out een uitvalsverschijnsel is op cognitief, emotioneel, fysiek en spiritueel niveau. “Om blijvend te herstellen, is daarom een aanpak noodzakelijk die aandacht heeft voor hoofd, hart, lijf en ziel. Je moet het hele systeem aanpakken.”

Maar hoe doe je dat? Hoe achterhaal je die onderliggende gevoeligheden bij een cliënt? En hoe kun je iemand verleiden om nog te rouwen over ervaringen uit het verleden? Jane: “Je kunt een cliënt slechts zover brengen als je zelf bent. Durf als coach eerst naar je eigen gevoeligheden te kijken en ga ermee aan de slag.” Tijdens de driedaagse training Burn-out Preventie, die Jane op 8 maart weer in Veldhoven begeleidt, ervaren de deelnemers hoe zij de onderliggende thema’s kennen en waar nog ‘werk aan de winkel’ is. Deelnemers leren met hun hele lichaam te resoneren. “Veel coaches begeleiden nog te veel vanuit hun hoofd als ze binnenkomen bij de training. In deze drie dagen leren ze hoe ze hun eigen lijf meer als klankkast en instrument kunnen gebruiken, hoe ze interventies op alle onderliggende thema’s kunnen doen en welke oefeningen ze hiervoor in kunnen zetten. De ene keer op mentaal niveau, dan weer op emotioneel niveau of op de zielslaag. De professionele rugzak van de deelnemers wordt behoorlijk aangevuld met oefeningen die ‘kloppen’ bij een holistische benadering en ze komen, als coach én als mens, als herboren uit de training. Deelnemers hebben zelf ook een transformatie ondergaan. Ze zullen nooit meer hetzelfde coachen.”

Tekst: Olga Heeren